Relevant voor een brede welvaart acht het kabinet: infrastructuur, veiligheid, gezondheid, economische ontwikkeling en cultuur, zoals monumenten en bibliotheken. Op basis van dergelijke indicatoren ontstaat in Nederland een beeld over het welvaartsniveau zoals weergegeven in figuur 1.1.1.

De opleidingsadviseurs van de Bender Academie zetten hieronder op een rij welke voorgenomen maatregelen en plannen de uitvoeringspraktijk van gemeenten raken. Natuurlijk zorgt de academie ervoor dat alles wat een professional binnen het sociaal en ruimtelijk moet weten, wordt opgenomen in het opleidingsaanbod.

Inkomen

• Het bruto minimumloon gaat met 6,8 procent omhoog. Voor de netto bijstandsuitkering betekent dat een stijging van € 130 per maand voor gehuwden/samenwonenden en € 90 per maand voor alleenstaanden.
• De afbouw van het gebruik van de algemene heffingskortingsfactor bij de bijstandsuitkering op grond van de Participatiewet wordt bevroren, hierdoor stijgen uitkeringen in gelijke mate mee met het minimumloon.
• Verhoging van het kindgebonden budget.
• Verlaging van de eigen bedrage huurtoeslag.
• De voorgenomen verlaging van de Jonggehandicaptenkorting wordt geschrapt.
• De arbeidskorting wordt verhoogd.
• De premie van de basisverzekering naar verwachting met ongeveer € 12 per maand omhoog.
• De incidentele verhoging zorgtoeslag vervalt, waardoor de zorgtoeslag bij een minimuminkomen € 20 tot € 30 lager uitpakt.
• Geen energietoeslag in 2024.
• De ongeveer 6.500 huishoudens die onbedoeld een lager inkomen hebben dan het bijstandsniveau krijgen de komende jaren een tegemoetkoming via hun gemeente. Een wetswijzing is in de maak.
• Het programma ‘Participatiewet in balans’ wordt voortgezet (voorkomen van hardheden bij de uitvoering van de wet).

Werk

• Er wordt € 20 miljoen bezuinigt op het gemeentelijk re-integratiebudget.
• Het kabinet heeft structureel ruim € 64 miljoen extra beschikbaar gesteld voor de financiering van beschut werk.
• Vanaf 2026 tot en met 2029 komen extra financiële middelen beschikbaar te stellen voor de Onderwijsroute voor inburgeraars.
• Het STAP-budget wordt afgeschaft vanaf 2024.
  

Schuldhulpverlening

• Het Tijdelijk Noodfonds Energie voor mensen met problematische energieschulden wordt gecontinueerd.
• Extra budget voor ondersteuning van gedupeerden van de kindertoeslagaffaire.

Maatschappelijke ondersteuning (Wmo)

• Invoering van de inkomensafhankelijke eigen bijdrage per 1 januari 2026 wordt de hoogte van de eigen bijdrage bij alle maatwerkvoorzieningen afhankelijk van het inkomen.
• Er zijn geen verdere nieuwe beleidsvoornemens rondom Wmo in de Miljoenennota benoemd. Belangrijke aandachtsgebieden voor de toekomst zijn:

1. Effectieve uitvoering: Om passende ondersteuning vanuit de Wmo doelmatig in te kunnen zetten, is het van belang inzicht te hebben in de werkzame elementen en de effectiviteit.
2. Samenwerking: Mensen die in hun eigen leefomgeving ondersteuning, hulp en zorg nodig hebben ervaren met enige regelmaat een gebrek aan coördinatie of afstemmingsproblemen tussen betrokken professionals uit verschillende domeinen.
3. Kwaliteit & Sturing: Een belangrijke maatschappelijke vraag is of de Wmo in de huidige vorm toekomstbestendig is. Daarom is met gemeenten afgesproken een gezamenlijke analyse uit te voeren naar de ontwikkelingen (5 ‒ 20 jaar) op vraag en aanbod in de Wmo.

Jeugd

• In 2024 zet het kabinet de plannen van de Hervormingsagenda Jeugd door. Dit betekent:

1. Het scherper afbakenen van de reikwijdte van de Jeugdwet zodat de zorg vanuit de jeugdhulpplicht terecht komt bij gezinnen en jeugdigen in de meest kwetsbare situaties.
2. De integrale aanpak van jeugdigen en ouders door de samenwerking te zoeken en de verbinding te maken met het onderwijs, de schuldhulpverlening en de volwassen-ggz.
3. De versteviging van de lokale teams en de ontwikkeling van vrije toegankelijke voorzieningen binnen de gemeente/ de wijk.
4. Het voorkomen van hulp in een residentiële setting door meer inzet van ambulante hulp.
5. De om- en afbouw van de gesloten jeugdzorg.
6. Het transformeren van residentiële jeugdhulp naar meer kleinschalige woonvormen.
   

Energietransitie

Onder meer de volgende (reeds bekende) beleidswijzigingen staan op de agenda:

• Gebiedsgerichte aanpak warmtetransitie. Met gemeenten is afgesproken dat zij in 2024 zo veel als mogelijk de uitvoeringsplannen per wijk of buurt opleveren waarin zij transitievisies warmte hebben geconcretiseerd. Het wetsvoorstel Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie (Wgiw) is het afgelopen jaar ingediend en behandeld in de Tweede Kamer.
• Verduurzaming individuele aanpak woningen. Het Nationaal Isolatieprogramma heeft als doel om 2,5 miljoen woningen te isoleren in de periode tot en met 2030 met de nadruk op de slecht geïsoleerde woningen (label E, F en G). Dit draagt ook bij aan het voorkomen van energiearmoede bij mensen met relatief lage inkomens.
• Bouwregelgeving en bouwkwaliteit. Met inwerkingtreding van het stelsel van de Omgevingswet per 1 januari 2024 zal het Bouwbesluit 2012 ingetrokken en opgevolgd worden door het Besluit bouwwerken leefomgeving. In 2024 en verder wordt gewerkt aan nieuwe wijzigingen van het Besluit bouwwerken leefomgeving en de implementatie daarvan. Met ingang van 1 januari 2024 wordt de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) stapsgewijs ingevoerd.

Ruimtelijke ordening en Omgevingswet

Onder meer de volgende (reeds bekende) beleidswijzigingen staan op de agenda:

• Nationale Omgevingsvisie. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft een regiefunctie voor wat betreft de opgaven in de fysieke leefomgeving. Het programma NOVEX werkt aan de gebiedsgerichte inpassing van ruimtelijke opgaven, onder andere in de NOVEX-gebieden en het toewerken naar ruimtelijke arrangementen tussen provincies en het Rijk die uiterlijk in 2024 gesloten zullen worden. Het programma Mooi Nederland werkt nieuwe concepten uit van de ruimtelijke toekomst van Nederland met toevoeging van ruimtelijke kwaliteit en produceert 9 handreikingen voor opdrachtgevers (publiek/privaat) om deze ruimtelijke kwaliteit komende jaren in concrete project- en gebiedsontwikkelingen te realiseren. Samen met de andere nationale programma’s over de fysieke leefomgeving vormt dit belangrijke input voor de nieuwe Nota Ruimte. De Nota Ruimte wordt een samenhangende visie op de leefomgeving met keuzes voor 2030, richtinggevende uitspraken voor 2050 en een doorkijk naar 2100. De nieuwe Nota Ruimte zal de huidige Nationale Omgevingsvisie (NOVI, 2020) vervangen. Bij inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024 zal de NOVI, en daarna de Nota Ruimte, gelden als de kader stellende visie onder de Omgevingswet.
• Omgevingswet. De Omgevingswet treedt per 1 januari 2024 in werking. De activiteiten die de uitvoering en invoering van de Omgevingswet onderdteunen, zoals afbouw, beheer en doorontwikkeling en uitbouw van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) en invoeringsondersteuning lopen in 2024 verder door.

Natuurlijk zorgt de Bender Academie ervoor dat alles wat een professional binnen het sociaal en ruimtelijk moet weten, wordt opgenomen in het opleidingsaanbod. Neem gerust contact met ons op voor trainingsadvies (op maat).