Wonen is hét verkiezingsthema van 2025. Politieke partijen zijn het erover eens: de woningcrisis vraagt om stevige maatregelen. Maar hoe willen ze die aanpakken? En wat betekent dat voor professionals in het ruimtelijk domein? Voor deze blog is Bender de verkiezingsprogramma’s ingedoken. En heeft een aantal rode draden op en rij gezet.
Woningnood nu écht oplossen
Alle partijen erkennen dat de woningnood één van de grootste maatschappelijke problemen is. Daarom gaan ze daar in de verkiezingsprogramma’s uitgebreid op in. Een scala aan maatregelen wordt voorgesteld om de woningnood nu dan echt op te lossen. Het woningtekort loopt de spuigaten uit. Huur- en koopprijzen stijgen maar door. Het woningtekort wordt jaar op jaar groter en bedraagt inmiddels meer dan 400.000 woningen.
Meer regie, sneller en betaalbaar bouwen
Over de hoofdlijnen zijn de meeste partijen het wel eens. Er moeten snel meer betaalbare woningen komen, zowel in de huur als de koop. Minstens 100.000 woningen per jaar. Ook de wens tot meer regie vanuit de (rijks)overheid is een gedeeld verlangen. Net als minder regels en snellere procedures. Als we er dieper induiken, zien we al snel de nodige verschillen. Het wel of niet laten voortbestaan van de hypotheekrenteaftrek is al veelvuldig in het nieuws geweest. Verder valt op dat een partij als de VVD veel aandacht besteedt aan het verbeteren van het investeringsklimaat voor verhuurders. En partijen als NSC en SP allebei een wooninvesteringsfonds voorstellen. Zo zijn er tussen partijen een heel aantal verschillen die in de komende verkiezingsweken vast en zeker aan bod komen.
Nieuwe steden: groot denken voor grote opgaven
Wat het meeste opvalt in de verkiezingsprogramma’s is de plannen voor de bouw van nieuwe steden. Sommige partijen kiezen voor een radicale aanpak: het bouwen van compleet nieuwe steden. D66 wil maar liefst tien nieuwe steden realiseren, waarvan de eerste — IJstad — gepland is op een opgespoten eiland in het Markermeer. Deze stad moet ruimte bieden aan 60.000 woningen en 126.000 inwoners, met een autoluwe, natuurinclusieve inrichting.
Andere opvallende voorstellen zijn:
- Volt wil het terrein van Tata Steel omvormen tot Tata-Stad, een duurzame woonwijk met ruimte voor bedrijven en natuur.
- GroenLinks-PvdA stelt voor om Rotterdam The Hague Airport en Maastricht Aachen Airport te sluiten en daar woonwijken te bouwen.
- PVV wil het Mediapark in Hilversum saneren en omvormen tot woongebied.
- VVD zet in op 30 nieuwe grootschalige woonwijken, vooral aan de randen van steden.
Deze plannen laten zien hoe partijen de woningnood willen aanpakken met grootschalige gebiedsontwikkeling, vaak op ongebruikelijke locaties. In de media zien we hier veel aandacht voor.
Transformeren, optoppen en splitsen: slim omgaan met de bestaande woningvoorraad
Naast nieuwbouw van woningen zien we in de verkiezingsprogramma’s de nodige aandacht voor het beter benutten van de bestaande woningvoorraad. Dan gaat het om het stimuleren van transformatie, optoppen en splitsen. En het wegnemen van belemmeringen daarvoor. In potentie kan het hier om grote aantallen gaan. Zo stelt het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke ordening dat er tot 2030 met optoppen 100.000 woningen kunnen bijkomen.
Wonen en volkshuisvesting blijven een majeure maatschappelijke opgave
Wat de verkiezingsuitslag straks ook zal zijn: we kunnen concluderen dat wonen en volkshuisvesting onverminderd aandacht zal krijgen. De woningbouw, de ruimtelijke inpassing, het beter benutten van de bestaande voorraad, de financiering, de gebiedsontwikkeling, het samenspel tussen overheden onderling, de samenwerking met corporaties en marktpartijen, participatie, juridische plannen, procedures en vergunningen et cetera vragen grote inzet van deskundige en betrokken professionals.
Hoe dragen we vanuit Bender bij aan het oplossen van de woningnood?
Bender Groep is als detacheerder en opleider in de publieke sector nauw betrokken bij de woonopgave in Nederland. Vanuit het ruimtelijk domein binnen Bender Groep werken dagelijks een groot aantal deskundige en betrokken professionals aan woonopgaven. Dat doen we vanuit vier expertgroepen:
- Wonen en Volkshuisvesting
- Omgeving
- Duurzaamheid en klimaatadaptatie
- Gebiedsontwikkeling en Vastgoed